Fiktif Sermayenin Büyümesi Konusunda Engels

Özellikle on beş yılda (210 trilyon dolar gibi) muazzam rakamlara  ulaşan günümüze ait fiktif sermayenin büyümesiyle ilgili olarak (aşağıdaki grafikte 1990'lı yıllardan bu yana dört katına çıktığını görüyoruz)  Engels'in aşağıdaki sözlerini hatırlayalım.

"Borsa 1865 yılında borsa kapitalist sistemde hala ikincil bir öğeydi. (...)

1866 krizinden bu yana sermaye birikimi o kadar hızlandı ki başta İngiltere olmak üzere hiçbir sanayileşmiş ülkede üretimin genişlemesi, birikimin genişlemesine ayak uyduramadı, başka deyişle bireysel kapitaliste ait birikiminin tamamı kapitalistin kendi işini genişletmek üzere kullanılamaz oldu." (Kapital'in 3. Cildine Engels'in yaptığı ek)

"...borsa ....eşi bulunmaz bir yok edici ve bir sonraki devrimin en güçlü hızlandırıcısı olarak bizleri doğrudan ilgilendirir."  (Engels - Conrad Schmidt'e mektup)